Сонца па небе шпацыраваў
І за хмару забегчы.
Глянуў заинька у акно,
Стала заиньке цёмна.
І сарокі-
Белабокі
Паскакалі па палях,
Яны крычалі на жураўлёў:
«Наверсе! Наверсе! кракадзіл
Сонца ў небе праглынуў!»
наступіла цемра.
Не ідзі да брамы:
Хто на вуліцу трапіў -
Заблудзіўся і знік.
Плача шэры верабей:
«Выйдзі, сонейка, хутчэй!
Нам без сонейка крыўдна -
У поле зярнятка не відаць!»
плачуць зайкі
на палянцы:
збіліся, бедныя, са шляху,
Ім да дому не дайсці.
Толькі ракі лупавокія
Па зямлі ў змроку лазяць,
Так, у яры за гарой
Ваўкі шалёныя выюць.
Рана ці позна
два барана
Загрукалі ў вароты:
Тра-та-та і тра-та-та!
«Гэй вы, звяры, выходзіце,
Кракадзіл перамагае,
Каб прагны Кракадзіл
Сонца ў неба вараціл!»
Але касматыя баяцца:
«Дзе нам з гэткім змагацца!
Ён і грозны і зубастая,
Ён нам сонца не аддасць!»
І бягуць яны да Мядзведзю ў бярлогу:
«Выходзь-ка ты, мядзведзь, на падмогу.
Поўна лапу табе, гультаю, смактаць.
Трэба сонейка ісці выбаўляць!»
Але Мядзведзю ваяваць неахвота:
Ходзіць-ходзіць ён, мядзведзь, круг балоты,
Ён і плача, мядзведзь, і раве,
Медзведзянятаў ён з балота кліча:
«Ой, куды вы, толстопятые, загінуў?
На каго вы мяне, старога, кінуў?»
А ў балоце Мядзведзіца гойсае,
Медзведзянятаў пад карчакамі шукае:
«Куды вы, куды вы зніклі?
Ці ў канаву ўпалі?
Ці шалёныя сабакі
Вас разарвалі ў змроку?»
І ўвесь дзень яна па лесе блукае,
Але нідзе медзведзянятаў не знаходзіць.
Толькі чорныя совы з гушчару
На яе свае вочы вытарэшчваюцца.
Тут зайчыха выходзіла
І Мядзведзю казала:
«Сорамна старому раўці -
Ты не заяц, а Мядзведзь.
Ты ідзі-ка, клышаногі,
кракадзіла падрапаны,
Парву яго на часткі,
Вырві сонейка з пашчы.
І калі яно зноў
Будзе на небе ззяць,
Малышы твае касматыя,
медзведзяняты толстопятые,
Самі да дома прыбягуць:
«Добры дзень, дзядуля, мы тут!»
І ўстаў
мядзведзь,
Зарычал
мядзведзь,
І да Вялікі Рацэ
пабег
мядзведзь.
А ў Вялікі Рацэ
кракадзіл
ляжыць,
І ў зубах яго
Не агонь гарыць,-
Сонца чырвонае,
Сонца крадзенае.
Падышоў Мядзведзь ціхенька,
Толканул яго лёгенька:
«Кажу табе, злыдзень,
Выплюнь сонейка хутчэй!
І не тое, глядзі, злаўлю,
напалову паламаю,-
будзеш ты, невук, ведаць
Наша сонца красці!
Іш Разбойніцкая парода:
Пашэнціла сонца з небасхілу
І з набітым жыватом
Заваліўся пад кустом
Ды і рохкае спрасонку,
Нібы сытая мацёры.
Знікае цэлы свет,
А яму і гора няма!»
Але несумленны смяецца
так, што дрэва трасецца:
«Калі толькі захачу,
І поўню я змей праглыне!»
Я не вытрымаў
мядзведзь,
Зарэвел
мядзведзь,
І на злога ворага
наляцеў
мядзведзь.
Ужо ён камячыў яго
І ламаў яго:
«Падавай сюды
наша сонейка!»
спалохаўся Кракадзіл,
залямантаваў, загаласіў,
А з пашчы
з зубастай
Сонца вывалілася,
У неба выкацілася!
Пабегла па кустах,
Па бярозавым лістам.
Здравствуй, сонца залатое!
Здравствуй, неба блакітнае!
Сталі птушкі шчабятаць,
За казюркамі лётаць.
Яны сталі зайчыкамі
на палянцы
Куляцца і скакаць.
І глядзіце: медвежата,
Як весёлые кацяняты,
Прама да дзядулі калматым,
Толстопятые, бягуць:
«Добры дзень, дзядуля, мы тут!»
Рады зайчыкі і вавёрачкі,
Рады хлопчыкі і дзяўчынкі,
Абдымаюць і цалуюць клышаногага:
«Ну, Дзякуй цябе, дзядуля, за сонейка!»
